Καθώς οι ηγέτες των επιχειρήσεων κάνουν έναν απολογισμό ενός προηγούμενου έτους ανάπτυξης και αστάθειας, προσβλέπουν το 2024 σε ένα έτος σημαντικών, πιθανών αλλαγών σε πολλαπλά μέτωπα. Πέντε τάσεις θα προκαλέσουν τα διοικητικά συμβούλια και τις ομάδες ανώτερων στελεχών να συνεχίσουν την αναπτυξιακή τους πορεία και να βρουν ευκαιρίες, διαχειριζόμενοι παράλληλα τους κινδύνους εν μέσω αστάθειας.
01
Το 2024, οι γεωπολιτικές εξελίξεις κινδυνεύουν να επηρεάσουν τις επιχειρήσεις πέραν των συνηθισμένων επιπέδων, ενδεχομένως όσον αφορά τους κανονισμούς, τις συνθήκες εμπορίου αγαθών και υπηρεσιών, τις ροές χρηματοοικονομικών επενδύσεων, την ιδιοκτησία, τις τιμές των εμπορευμάτων, τον πληθωρισμό, την αλυσίδα εφοδιασμού και την ασφάλεια των εργαζομένων. Πολλοί παράγοντες οδηγούν σε αυτή την κατάσταση:
Πολλές από αυτές τις αλλαγές θα αποδειχθούν καθοριστικές για τα επόμενα χρόνια. Εθνικές εκλογές θα διεξαχθούν στις ΗΠΑ, τη Ρωσία, την Ουκρανία, το Μεξικό, τη Φινλανδία, την Ινδία, την Ινδονησία, το Πακιστάν, τη Λευκορωσία, την Κροατία, τη Λιθουανία, το Μπαγκλαντές, το Ιράν, την Ταϊβάν, τη Ρουάντα, τη Νότια Αφρική και τη Νότια Κορέα. Οι αποτελεσματικοί ηγέτες οφείλουν να παρακολουθούν στενά τα παγκόσμια γεγονότα - και τους κινδύνους τους - για να εντοπίσουν ευκαιρίες ανάπτυξης, ενώ παράλληλα να προετοιμάζονται για να δρουν γρήγορα και αποφασιστικά σε κάθε περίσταση.
02
Οι αγορές εργασίας είναι πιο σταθερές από ό,τι ήταν πέρυσι τέτοια εποχή. Τα ποσοστά παραίτησης και τα ποσοστά συμμετοχής στην αγορά εργασίας στις ΗΠΑ κινούνται στα επίπεδα που θα βρίσκονταν χωρίς πανδημία, ο αριθμός των κενών θέσεων εργασίας είναι πολύ χαμηλότερος από ό,τι στις αρχές του περασμένου έτους και η ανεργία απομακρύνεται από τα διαρθρωτικά χαμηλά της. Παρ' όλα αυτά, οι μόνιμες δημογραφικές αλλαγές έχουν δημιουργήσει μακροπρόθεσμες ελλείψεις για ορισμένες θέσεις εργασίας και δεξιότητες που θα μπορούσαν να διατηρηθούν για χρόνια, και οι εταιρείες εξακολουθούν να παλεύουν στο να βρίσκουν τους εργαζόμενους που χρειάζονται.
Τα ηγετικά πρόσωπα έχουν σημειώσει πρόοδο στις προσπάθειές τους για τον τρόπο εξισορρόπησης των συχνά αντικρουόμενων αναγκών μεταξύ απομακρυσμένων/υβριδικών ρυθμίσεων εργασίας και προσωπικής αλληλεπίδρασης, αλλά αναγνωρίζουν ότι δεν έχουν τελειώσει. Τα στοιχεία δείχνουν ότι οι εργαζόμενοι στον τομέα της παραγωγής εργάζονται περισσότερες ώρες αλλά είναι λιγότερο παραγωγικοί και είναι πιο επιρρεπείς στην επαγγελματική εξουθένωση, ενώ οι εργαζόμενοι εκτός του τομέα της παραγωγής εργάζονται επίσης περισσότερες ώρες αλλά είναι πιο παραγωγικοί.
Οι πολλαπλές γενιές στο εργατικό δυναμικό ωθούν τους ηγέτες να είναι πιο δημιουργικοί στον τρόπο με τον οποίο διαχειρίζονται διαφορετικά σύνολα αναγκών. Περισσότερες εταιρείες κάνουν onshoring και near-shoring (π.χ. Μεξικό, Πολωνία, Ρουμανία, Ουρουγουάη) για να αντιμετωπίσουν γεωπολιτικά ζητήματα, ζητήματα εφοδιασμού και διαθεσιμότητας ανθρώπινου δυναμικού. Οι αποτελεσματικοί ηγέτες συνεχίζουν τις προσπάθειές τους να προηγηθούν αυτών των τάσεων μέσω νέων στρατηγικών για τους υπαλλήλους τους, δημιουργώντας μοναδικές κουλτούρες, μετασχηματίζοντας τα προγράμματα αμοιβών, παροχών και σταδιοδρομίας και επαναπροσδιορίζοντας τις εμπειρίες των εργαζομένων.
03
Είμαστε στις αρχές του 2024 και ο πληθωρισμός είναι ήδη πολύ χαμηλότερος από ό,τι τον περασμένο Ιανουάριο στις περισσότερες χώρες και οι περισσότερες χώρες απέφυγαν την ύφεση το 2023 (ορισμένες οριακά). Η αγορά υποδηλώνει ότι οι οικονομολόγοι είναι συγκρατημένα αισιόδοξοι, διατυπώνοντας μέτριο κίνδυνο να εισέλθει η παγκόσμια οικονομία σε ύφεση το 2024, ενώ αναμένουν χαμηλή παγκόσμια ανάπτυξη και συνθήκες όπως ο ευρωπαϊκός στασιμοπληθωρισμός ή η ήπια ύφεση σε ορισμένες χώρες. Αναγνωρίζουν ότι ο επίμονος πληθωρισμός πάνω από τις ζώνες άνεσης των κεντρικών τραπεζών μπορεί να κρατήσει τα επιτόκια υψηλότερα για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.
Οι οικονομολόγοι αναμένουν μια ήπια γείωση στις ΗΠΑ, αλλά έχουν κατά νου τις καθυστερήσεις των πιστωτικών καρτών, τις εταιρικές χρεοκοπίες, τον αντίκτυπο της υψηλότερης ανεργίας και τη χαμηλότερη αύξηση των μισθών. Έχουν επίσης κατά νου τον αντίκτυπο της αύξησης του κόστους υγειονομικής περίθαλψης.
Το διμερές νομοσχέδιο για τις υποδομές, ο νόμος CHIPS και ο νόμος για τη μείωση του πληθωρισμού συνέβαλαν σε μια αύξηση των κατασκευών μονάδων παραγωγής τα τελευταία δύο χρόνια, αλλά η περιορισμένη διαθεσιμότητα εργαζομένων έχει αυξήσει το κόστος και, σε ορισμένες περιπτώσεις, έχει προκαλέσει εργατικές κινητοποιήσεις. Οι αποτελεσματικοί ηγέτες συνεχίζουν να παρακολουθούν στενά τις συνθήκες και να αναπτύσσουν νέες προσεγγίσεις για την ανάπτυξη εν μέσω υψηλότερου κόστους.
04
Ενώ τον περασμένο Ιανουάριο ελάχιστα μέλη διοικητικών συμβουλίων και ανώτερα στελέχη σκέφτονταν την τεχνητή νοημοσύνη, σήμερα οι περισσότεροι έχουν τουλάχιστον μια βασική κατανόηση αυτής της τεχνολογίας. Από την ταχεία εξάπλωσή της και την έντονη υιοθέτησή της πέρυσι, οι οργανισμοί έχουν ενισχύσει την κατανόηση της τεχνητής νοημοσύνης (ΑΙ), αλλά εξακολουθούν να προσπαθούν να μειώσουν το χάσμα στην τεχνολογική αφομοίωση.
Πρόσφατες αγωγές, όπως αυτή των New York Times, υποδηλώνουν ότι είναι ακόμη νωρίς για τη διακυβέρνηση και τη χρήση της τεχνολογίας τόσο σε κυβερνητικό όσο και σε εταιρικό επίπεδο. Για να καλυφθεί το κενό, είναι πιθανό ότι τα διοικητικά συμβούλια και οι ομάδες ανώτερων ηγετικών στελεχών θα αυξήσουν την τεχνολογική εστίαση το 2024 για να ανταπεξέλθουν στην ραγδαία άνοδο της τεχνητής νοημοσύνης, καθώς και του Metaverse, της εικονικής πραγματικότητας και τον αντίκτυπό τους στο ανθρώπινο δυναμικό και την εργασία.
Οι αποτελεσματικοί ηγέτες κατανοούν ότι αυτές οι τεχνολογίες απαιτούν νέες δεξιότητες, κατανόηση των κατάλληλων περιπτώσεων χρήσης και βαθιά εξειδίκευση για την επίτευξη των αλληλεξαρτώμενων στόχων της αποδοτικότητας, της σχέσης κόστους-αποτελεσματικότητας, της σταθερότητας, της ασφάλειας και της απόδοσης.
05
Στις αρχές του 2024, εξακολουθεί να υπάρχει σημαντική πόλωση μεταξύ ορισμένων εταιρικών ενδιαφερομένων μερών σχετικά με θέματα που συνδέονται με την ιδεολογία και σχετίζονται με την ESG (όπως το κλίμα, η πολυμορφία, η ισότητα και η ένταξη, η ευημερία, και άλλα). Τα θέματα αυτά πιθανότατα θα κορυφωθούν το 2024, καθώς οι ηγετικές θέσεις ρωτούν τι είναι καλό για τις εταιρείες και τις κοινότητές τους βραχυπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα - απομακρυνόμενοι από την ιδεολογία και εστιάζοντας αντ' αυτού στην πρακτική εφαρμογή.
Οι ηγετικές θέσεις είναι επίσης ξεκάθαρες ως προς το γιατί αναλαμβάνουν δράση, όσον αφορά την πολιτική συμμόρφωση, την εταιρική κοινωνική ευθύνη ή την επιχειρηματική στρατηγική. Κατά την διαχείριση, οι αποτελεσματικοί ηγέτες μειώνουν την ιδεολογική ρητορική και ασχολούνται με τον πραγματικό αντίκτυπο στις επιδόσεις και τον κίνδυνο κάθε δράσης.
Στις αρχές του 2024, υπάρχει συζήτηση σχετικά με το αν το VUCA (αστάθεια, αβεβαιότητα, πολυπλοκότητα και ασάφεια - volatility, uncertainty, complexity and ambiguity) ή το BANI (εύθραυστη, αγχώδης, μη γραμμική και ακατανόητη - brittle, anxious, nonlinear and incomprehensible) είναι κατάλληλες περιγραφές του σημερινού περιβάλλοντος (που συχνά συνδέεται πλέον με μια ουτοπική ή δυστοπική νοοτροπία). Οι αποτελεσματικοί ηγέτες εστιάζουν σε στρατηγικές που τους επιτρέπουν να λειτουργούν και να αναπτύσσονται σε ένα διαρκώς μεταβαλλόμενο περιβάλλον, θέτοντας τις βάσεις για νέες προκλήσεις και ευκαιρίες.
Μια έκδοση αυτού του άρθρου δημοσιεύτηκε αρχικά στο Forbes στις 8 Ιανουαρίου 2023.
