Rok 2022 miał być rokiem przełomowym pod względem dostępności samochodów i zainteresowania kupujących. Te przewidywania się jednak nie sprawdziły. W efekcie zamiast wzrosnąć, sprzedaż samochodów spadła o 7.41% (dane: Samar).
Pojawiły się za to nowe czynniki, które zaburzyły rynek sprzedaży samochodów w 2022 roku. Atak Rosji na Ukrainę pogłębił niepewność wśród konsumentów. Zależność surowcowa od Rosji zwiększyła inflację, która i tak była już na wysokim poziomie (GUS: 8.6% w grudniu 2021). I choć to nie inflacja sprzedaje samochody, to jednak wpływa na koszt pożyczek. To zaś skłania klientów do odkładania decyzji o zakupie pojazdów na później. O tym właśnie słyszeliśmy najczęściej od naszych klientów w ubiegłym roku.
W 2022 roku rozgorzały dyskusje o wpływie dyrektywy GVO na rynek dystrybucji nowych aut. Dyrektywa reguluje wiele obszarów rynku dealerskiego, ale największe zmiany wprowadza dla modelu agencyjnego pojazdu. Dzięki niej dealer może nie tylko pośredniczyć w negocjowaniu umowy, ale może ją też zawierać – w imieniu swoim lub zleceniodawcy. Temat został podniesiony i przedyskutowany podczas Kongresu Dealerów 2022 w Łodzi. Poświęcono mu wiele uwagi także przy okazji innych spotkań środowiska motoryzacyjnego. Przekonaliśmy się znowu, że punkt siedzenia (niekoniecznie w aucie) wpływa na punkt widzenia: rozumienie tej dyrektywy jest odmienne w zależności od grupy interesów. Nawet sami importerzy nie zgadzają się ze sobą w kwestii dystrybucji samochodów.
Rok 2022 nie przyniósł też, oczekiwanej przez wielu, odpowiedzi na pytanie o przyszły kształt rynku dystrybucji nowych aut. Wydaje się, że dopiero rok 2024 pozwoli nam zobaczyć w praktyce wypracowane modele rozumienia dyrektywy GVO.
Spodziewamy się jednak, że w 2023 roku czynnikiem decydującym o podejmowaniu decyzji o zakupie nowego samochodu będzie nadal bezpieczeństwo ekonomiczne i przewidywalność kosztu pieniądza. Ten zaś zapowiada się na bardzo wysoki w porównaniu z okresem ostatnich 10 lat. Rok 2022 zakończył się inflacją na poziomie 16.6% (dane GUS). Według przewidywań NBP będzie się ona utrzymywać na dwucyfrowym poziomie do końca bieżącego roku.
Słyszymy jednak o ambitnych planach sprzedaży samochodów. Czy to tylko zaklinanie rzeczywistości? Pierwsze dwa miesiąca tego roku dają nadzieję, że to realna perspektywa i dynamika sprzedaży w 2023 roku może mimo wszystko przekroczyć wynik dwucyfrowy.
Z drugiej strony zakładamy, że niepokój generowany wojną w Ukrainie, będzie nadal wpływał na nastroje konsumentów, którzy (w większości) na zakup nowego samochodu zdecydują się dopiero, gdy nie będzie możliwości przedłużania aktualnych umów najmu czy finansowania. Zważywszy na to, że praktyka wydłużania tych umów miała już miejsce w 2022 roku, przedłużone umowy będą wygasać w 2023, a to wróży zapowiedź potrzeb zakupowych. Spodziewamy się, że z tego powodu ta właśnie grupa klientów zdecyduje się na zakup nowego samochodu. Doświadczenia poprzednich lat każą jednak do tych przewidywań podchodzić ostrożnie, ze świadomością, że snucie prognoz nigdy nie było tak trudne jak teraz.