W obliczu inflacji oraz innych wyzwań jakie niesie ze sobą obecna koniunktura gospodarcza, bez względu na wielkość firmy, każdy przedsiębiorca koncentruje swoje wysiłki na poszukiwaniu oszczędności i jest zainteresowany optymalizują kosztów tam, gdzie tylko jest to możliwe.
Analizując obszar związany z wymogiem wniesienia zabezpieczenia, czy to na potrzeby przystąpienia do przetargu, realizacji kontraktu czy spełnienia wymogów ustawodawcy, z pewnością warto wnikliwie przeanalizować formy zabezpieczenia, jak również dostępne na rynku alternatywne możliwości. Wynik takiej analizy może stać się cennym źródłem informacji i przyczynić się do podjęcia decyzji o zmianach polityki zabezpieczeń w firmie.
Elementy analizy:
Przelew może być formą szybszą i prostszą, ale może też przyczynić się do pogorszenia płynności finansowej, ograniczyć szansę rozwoju działalności poprzez brak możliwości udziału w wielu przetargach czy realizacji kilku kontraktów jednocześnie, a w skrajnych przypadkach, uniemożliwić podpisanie kontraktu z uwagi na wartość zabezpieczenia.
Najlepszym rozwiązaniem okazują się gwarancje, które spełniają wymóg złożenia zabezpieczenia bez konieczności angażowania środków finansowych. Przeprowadziliśmy wśród naszych klientów m.in. z branży budowlanej, developerskiej, IT, zbrojeniowej, przemysłowej, medycznej, badanie dotyczące satysfakcji z posiadania umowy generalnej z limitem na gwarancje ubezpieczeniowe. Wykazało, że korzystanie z gwarancji, pomimo kosztów związanych z uzyskaniem gwarancji, jest dla firmy bardziej opłacalne niż zamrażanie własnych środków finansowych. Wspomaga to rozwój firmy i zwiększa płynność finansową. Badane spółki, przeznaczające wolne środki pieniężne - pomniejszone o koszty uzyskania gwarancji - na różnego rodzaju inwestycje, zyskały znacznie więcej, spokojnie zarobiły na składkę za gwarancję, a przy dłuższych okresach obowiązywania gwarancji i wyższych sumach gwarancyjnych, wygenerowały znacznie więcej, m.in. poprzez udział w wielu przetargach jednocześnie, zrealizowały więcej kontraktów, kupiły nowe maszyny, urządzenia, powiększyły sieci sprzedaży.
Z kolei korzystając z gwarancji, czy to ubezpieczeniowych czy bankowych, należy wziąć pod lupę wszelkie koszty związane z wykorzystaniem tych form zabezpieczenia.
Wybierając gwarancję ubezpieczeniową firma nie zmniejsza swojej zdolności kredytowej. Inaczej dzieje się w przypadku wykorzystania gwarancji bankowych, bo w banku wszystkie produkty bankowe są sumowane w ramach przyznanych limitów. Korzystając z gwarancji bankowych, klient upoważnia bank do obciążenia rachunku przed wszelkimi innymi płatnościami (z wyjątkiem płatności wynikających z tytułów wykonawczych), a w przypadku braku wystarczających środków, z wszelkich wpływów na rachunek. Praktyką bardzo często stosowaną jest to, żefirma, w celu zabezpieczenia wierzytelności banku z tytułu udzielenia gwarancji, zobowiązuje się do przeniesienia na własność banku środków pieniężnych i ustanowienia kaucji. Natomiast linia gwarancyjna w towarzystwie ubezpieczeniowym z reguły zabezpieczona jest wyłącznie wekslami własnymi in blanco.
Biorąc pod uwagę koszty związane z uruchomieniem linii na gwarancje, warto pamiętać o tym, że zazwyczaj bank stosuje - obok prowizji za udzielenie gwarancji - również dodatkowe opłaty: opłatę za rozpatrzenie wniosku, uruchomienie, podwyższenie czy odnowienie limitu, ustanowienie zabezpieczenia lub opłatę z tytułu realizacji gwarancji przez beneficjenta. W towarzystwie ubezpieczeniowym klient nie ponosi kosztów związanych z uruchomieniem czy obsługą linii gwarancyjnej. Opłaty pobierane są z reguły wyłącznie z tytułu udzielenia gwarancji bądź związane z ustanowieniem dodatkowych zabezpieczeń tylko jeżeli jest taki wymóg np. hipoteka - z wyłączeniem weksli.
Najbardziej widoczne w kontekście kosztów są składki za gwarancje, ale dodatkowe wyżej wymienione opłaty czy wniesione dodatkowe zabezpieczenia w postaci chociażby kaucji mogą wpływać na dodatkowe koszty firmy, co przekłada się na wyniki finansowe.
Każdy gwarant ma swoje zasady dotyczące udzielania gwarancji i ustalone warunki, które są opisane w umowie. Czasami może on odmówić udzielenia gwarancji. Przyczyną odmowy może być na przykład większe ryzyko związane z umową, za duża suma gwarancji, okres obowiązywania gwarancji, otrzymanie żądania od beneficjenta gwarancji lub oczekiwania beneficjenta dotyczące treści gwarancji. Takie sytuacje z kolei generują dodatkowe koszty jak na przykład konsekwencje finansowe w związku z odstąpieniem od przetargu czy umowy, utrata przychodu z kontraktu, koszty związane z zamrożeniem środków finansowych na koncie beneficjenta.
Zdywersyfikowany portfel umów limitowych ogranicza ryzyko związane z brakiem możliwości zaaranżowania oczekiwanego zabezpieczenia i w konsekwencji może wpłynąć na ogólne wyniki finansowe. Co istotne, przed decyzją o przystąpieniu do danego przetargu czy jeszcze na etapie negocjacji z inwestorem, jesteśmy w stanie zweryfikować możliwości udzielenia gwarancji na różnych etapach inwestycji: przetarg – wadium, realizacja – należyte wykonanie, okres powykonawczy – wady i usterki oraz oszacować koszty związane z poszczególnymi zabezpieczeniami. Wszystko po to, aby finalna oferta optymalizowała gwarancję.
Kolejnym istotnym, a czasem wręcz kluczowym aspektem, który może wpływać na koszty czy generować stratę, są błędy. Z uwagi na brak znajomości mechanizmu działania gwarancji oraz rynku gwarancyjnego często mogą doprowadzić do nieodpowiedniego zaaranżowania zabezpieczenia nie spełniającego wymogów czy oczekiwań beneficjenta, a nawet do odrzucenia oferenta z przetargu.
Firma korzystając z gwarancji ubezpieczeniowej zyskuje:
Podczas gdy w przypadku gwarancji ubezpieczeniowych firma może skorzystać z wartości dodanej polegającej na przeniesieniu obowiązku obsługi gwarancji na specjalistyczne podmioty, na przykład brokera, w przypadku gwarancji bankowych to firma jest odpowiedzialna za cały proces.
Dobór odpowiednich form zabezpieczenia oraz odpowiednie wsparcie w obszarze zarządzania zabezpieczeniami w firmie może pozytywnie wpłynąć na ogólne wyniki finansowe i – co istotne w obecnej koniunkturze gospodarczej – przyczynić się do wygenerowania dodatkowych oszczędności.
