Jak wiodące firmy radzą sobie z ryzykiem politycznym?
Nasze siódme coroczne badanie ryzyka politycznego wykazało, że ogólny nastrój niepokoju mierzony w ubiegłym roku wśród firm został ukierunkowany na gotowość. Około 96% respondentów stwierdziło, że zainwestowało w tym roku w nowe możliwości zarządzania ryzykiem politycznym, w tym w usprawnienie procesów korporacyjnych i utworzenie zespołów wielofunkcyjnych.
96% respondentów stwierdziło, że zainwestowało w tym roku w nowe możliwości zarządzania ryzykiem politycznym
Coroczne badanie ryzyka politycznego, przeprowadzane przez Oxford Analytica w imieniu WTW, łączy w sobie pogłębione wywiady z szerszą ankietą. W badaniu wzięło udział 50 respondentów i 12 uczestników panelu wywiadów. Próba ankietowa jest reprezentatywna dla międzynarodowych przedsiębiorstw z różnych regionów geograficznych, branż i wielkości.
Wraz z nadejściem 2020 roku pojawiła się być może tendencja do zaprzeczania. W naszej ankiecie z 2020 r. tylko 30% respondentów stwierdziło, że obawia się ryzyka związanego z przemocą polityczną. Trzy lata później, gdy konflikt na Ukrainie dramatycznie się nasilił, 50% stwierdziło, że doświadczyło rzeczywistej straty z powodu tego zagrożenia.
Podobnie w 2022 r. respondenci stwierdzili, że są bardziej zaniepokojeni ryzykiem politycznym w Azji niż w Europie, mimo że ankieta została przeprowadzona w czasie, gdy rosyjskie wojska gromadziły się na granicy z Ukrainą. W 2023 r. i w tym roku, nieco później, obawy dotyczące ryzyka politycznego w Europie znalazły się na szczycie listy wyników.
Jeśli porównamy trendy w naszych ankietach w ciągu ostatnich siedmiu lat, to w latach 2022-2023 wielu naszych respondentów przeszło od zaprzeczenia do zaskoczenia. Według naszej ankiety, w 2023 r. wzrosły wszelkiego rodzaju straty z tytułu ryzyka politycznego (nie tylko przemocy politycznej). Wpływ konfliktu na Ukrainie był odczuwalny poprzez niewymienialność waluty (ponieważ ograniczenia transferu zostały nałożone na rosyjskie ruble i ukraińskie hrywny), poprzez wzrost strat przypisywanych zachodnim sankcjom, a nawet wzrost wywłaszczeń (ponieważ rząd rosyjski znacjonalizował inwestycje zagraniczne).
Być może zrozumiałe jest, że w ankiecie z 2023 r. wstrząśnięci ankietowani mieli tendencję do dostrzegania katastrofy zbliżającej się za każdym rogiem. W przypadku każdego trendu geopolitycznego, o który pytaliśmy, blisko połowa naszej próby ankietowej twierdziła, że trend ten „znacznie się wzmocni”. Mogła to być nieco przesadna reakcja, biorąc pod uwagę, że pytaliśmy o zróżnicowany zestaw trendów, od populizmu po polityczne skupienie się na nierównościach.
W tegorocznej ankiecie osiągamy fazę akceptacji utraty ryzyka politycznego. „Być może istnieje większa świadomość (...) „czarnych łabędzi” - tych, które można sobie wyobrazić, ale których nie można przewidzieć – a tym samym większa świadomość tego, jak zaplanować tego typu zdarzenia i jak opracować plan, który okaże się odporny na takie przypadki”, ujął zjawisko jeden z naszych respondentów z amerykańskiego sektora żywności i napojów.
“Kiedy kilka lat temu zaczynałem pracę w mojej firmie, ryzyko geopolityczne było w zasadzie na drugim miejscu, na przykład za analizą rynku.”
Ankietowany | Sektor opieki zdrowotnej
„Kiedy kilka lat temu zaczynałem pracę w mojej firmie, ryzyko geopolityczne było w zasadzie na drugim miejscu, na przykład za analizą rynku” – stwierdził rozmówca z sektora opieki zdrowotnej. „Od tego czasu pandemia COVID-19, wojna rosyjsko-ukraińska i sytuacja wokół Tajwanu są najlepszymi przykładami tego, co sprawiło, że funkcje ryzyka geopolitycznego stały się znacznie bardziej rozpoznawalne i ważne w myśleniu firmy”.
Paniczny pogląd z 2023 r., że każdy niekorzystny trend geopolityczny „znacznie się wzmocni”, osłabł. Obecnie istnieje rozróżnienie: w naszej ankiecie z 2024 r. 30% respondentów uważa, że „konkurencja geostrategiczna” znacznie się wzmocni, ale w przypadku większości innych trendów geopolitycznych uważa tak około 15% lub mniej.
Jednocześnie respondenci są dalecy od optymizmu w kwestii ryzyka politycznego. Przytłaczające 96% stwierdziło, że w tym roku dodało nowe możliwości zarządzania ryzykiem politycznym. Ponad 70% stwierdziło, że doświadczyło strat związanych z ryzykiem politycznym. Znaczna większość respondentów wyraziła zaniepokojenie ryzykiem politycznym w Azji, Europie, Rosji, na Bliskim Wschodzie i w Ameryce Północnej.
Większość respondentów przewiduje, że w 2024 r. nasilą się takie trendy jak rywalizacja geostrategiczna, nacjonalizm gospodarczy, cofanie się demokracji i populizm (wraz z mniej znanymi zagrożeniami, takimi jak „agresja w szarej strefie”). Nasi respondenci wydają się akceptować fakt, że utrata ryzyka politycznego jest namacalną możliwością, ale niewielu z nich ogłasza jeszcze odwrót od globalizacji.
Podobnie jak w poprzednich latach, oprócz naszej szerszej ankiety przeprowadziliśmy pogłębione wywiady.
Niewątpliwie nie wszyscy osiągnęli fazę akceptacji utraty ryzyka politycznego – przynajmniej nie dla każdej funkcji biznesowej lub każdego rodzaju ryzyka. „Największym wyzwaniem związanym z tym wszystkim jest kwestia wewnętrzna” – stwierdził rozmówca z sektora wydobywczego. "Trudno jest złagodzić to zagrożenie, ponieważ liderzy biznesu nie rozumieją, jak niestabilny stał się Zachód. Zbudowali swoje założenia i zrozumienie świata w ciągu kilku dziesięcioleci względnej stabilności i tak naprawdę nie doceniają, że sposób myślenia i planowania, który pozwolił im wtedy odnieść sukces, już nie zadziała.
Pełne wyniki badania są dostępne za pośrednictwem formularza po prawej stronie. Mamy nadzieję, że ta edycja naszej ankiety na temat ryzyka politycznego przypadnie Państwu do gustu, a wypowiedzi ekspertów-analityków okażą się równie cenne i prowokujące do myślenia, jak nasze. W razie jakichkolwiek pytań prosimy o kontakt.
