İşverenler, hızla artan yan hak maliyetleri, kilit yeteneklerin katılımını sağlama, çekme ve elde tutma yeteneğinde zorluklar dahil olmak üzere bir dizi zorlukla karşı karşıya. Ruh sağlığı krizi, yaşam maliyeti ve çevresel, sosyal ve yönetişim (ESG) endişelerine ve yan haklarda kapsayıcılığa odaklanmanın hızlanmasıyla ilgili sorunlar nedeniyle yan haklar stratejisinde doğru yoldan gitmek her zamankinden daha zorlu. Tüm dünyada 5233, Türkiye’de 200’ün üstünde işverenin katıldığı 2023 Yan Hak Trendleri Araştırması, bir şirketin yan hak stratejisinin gelecekteki yönünü, yenilikçi çözümlerin mevcut ve yeni zorluklar için nasıl kullanıldığını ve işverenlerin yan hak tasarımlarını, finansmanlarını, yönetimlerini ve analizlerini nasıl değiştirdiğini ve uyarladığını inceliyor.
Yetenek rekabeti ve artan maliyetler, yan haklar stratejisini etkileyen temel sorunlar olarak görülüyor:
2023 Yan Hak Trendleri Araştırması Türkiye sonuçlarına göre, 2021 yılında işverenlerin ikinci önceliği olan “Yetenek için Rekabet” konusu 2023 yılında birinci sıraya çıkarak en önemli gündem haline geliyor. Araştırmamıza katılan işverenlerin %77’si işe bağlılık, %76’sı kilit yeteneklerin çekilmesi ve elde tutulması, %73’ü çalışan verimliliği ve etkinliği gibi konuları iyileştirmeye yönelik aksiyonlara öncelik veriyor. İşverenler, maliyet konusunun önemine dikkat çekiyor: %85’i yüksek enflasyonun devam etmesi, %76’sı ise zayıflayan ekonomi ve iş ortamı konularının 2 yıl içinde yan haklar bütçesi üzerinde önemli ölçüde bir etkisi olmasını bekliyor.
Yan haklar stratejisi için temel odak alanları hem maliyetlere hem de çalışan beklentilerine göre değişiyor:
Araştırmamıza katılan işverenlerin %76’sı yan haklar stratejisinin tüm çalışanların ihtiyaçlarını karşılaması gerektiğine, %54’ü ise plan maliyetlerine odaklanıyor. İşverenlerin, işgücünü desteklemek için öncelikleri şu şekilde sıralanıyor: %62 sağlık yan hakları, %56 kariyer, eğitim ve gelişim, %41 esnek çalışma düzenlemeleri.
İşverenler wellbeing ve kariyer gelişimi genelinde mevcut pozisyonlarını iyileştirmek istiyor:
2023 Yan Hak Trendleri Araştırması Türkiye sonuçlarına göre, işverenler mevcut yan hak pozisyonlarını iyileştirmek istiyor. Buna göre şirketlerin önceliklendirmeleri şu şekilde sıralanıyor: %37 Finansal wellbeing / kısa vadeli finansman, %30 Aile ve bakıcı desteği, %30 kariyer, eğitim ve gelişim, %29 ruh sağlığı desteği.
İşverenler, yan hak yönetimi ve operasyonlarında yeni aksiyonlar alıyor:
Araştırma sonuçlarına göre işverenler, tedarikçi iş ortaklarının yan haklar için kullanılmasını değerlendirirken önemli öncelikler belirliyor. İşverenlerin %64’ü daha düşük maliyetli çözüm(ler), %54’ü operasyonel verimlilik, %48’i güvenilirlik, %44’ü çok çeşitli ihtiyaçları karşılama becerisi gibi önemli konulara odaklanıyor.
Sonuç olarak:
Araştırmanın Türkiye sonuçlarını değerlendiren WTW Türkiye Sağlık, Emeklilik ve Yan Haklar Lideri Sema Gökdemir, “İşverenler, yetenek kazanma ve elde tutma rekabeti ile hızla artan yan hak maliyetlerini yönetme zorluklarının dengesini kurabilmek üzere bir dizi aksiyonlar almaya devam ediyor. Uzun vadeli planlama ve sürdürülebilirlik belki de hiç bu kadar kritik olmamıştı. İşverenlerin toplam ödül stratejileri ve organizasyonel hedeflerinin “pazar ile uyumlu” noktasından “pazarın üzerinde” noktasına doğru gittiği bu dönemde İK Liderleriyle tartıştığımız küresel ekonomik kriz ve pandemi sonrası yeni sosyo-ekonomik zorluklar, ESG (Çevresel, Sosyal ve Yönetişim), DEI (Çeşitlilik, Eşitlik ve Kapsayıcılık), Wellbeing (Fiziksel, Zihinsel, Sosyal ve Finansal) gibi odaklanılan konular için yan hak stratejilerinin değişen ihtiyaç ve talepler dikkate alınarak yeniden ele alınması her zamankinden daha önemli bir öncelik oldu” diyor ve “işverenlerin 69%'unun seçim ve esnekliğin yani Esnek Yan Haklar uygulamasının kapsayıcılığı ve çeşitliliği desteklerken yan haklar portföyünün etkinliğini arttırdığı görüşünde” olduğunu ekliyor.
Yan haklar stratejisini ele alırken bir dizi başlığı ayrı ayrı değerlendirmek gerektiğini belirten Sema Gökdemir: “Araştırmamıza katılan şirketlerin 75%’i yetenek rekabeti ve artan maliyetleri yan haklar stratejisini şekillendiren temel konular olarak görüyor. Rekabetçi bir ortamda yetenekleri kazanmak ve elde tutmak için çalışanların ihtiyaçlarını ve tercihlerini karşılayan yan hak programları tasarlamak çok önemli” diyor ve beş önemli konuya dikkat çekiyor:
